Bier+Randzaken = Jihlava Ježek 11 Jedenáctka - Tsjechië

 Jihlava 

Ježek 11 Jedenáctka

Tijd voor een Tsjechische brouwerij en dan een wat minder bekende maar wel eentje waar ik wel eens iets van mogen proeven. Pivovar Jihlava heb ik gekozen en voor het gemak komt de brouwerij uit de stad Jihlave.Deze stad is gelegen in de Tsjechische regio Vysočina wat in het zuiden van het ligt en meer in de historische streek Moravië. 

Jihlava is de oudste mijnstad van Tsjechië en kwam op halverwege de 13de eeuw met de vondst van zilver. De stad groeide gestaag en door de welvaart kwam immigranten uit Beieren en Saksen hiernaar toe. Er kwamen zoveel Duitstaligen terecht in Jihlava dat de stad een Duitse naam kreeg namelijk Iglau. Eind 14de eeuw waren de zilvermijnen uitgeput en ging Jihlava/Iglau over op handel, ook werd de fabricage van stoffen belangrijk. Dan kwamen er de nodige oorlogen in deze streken langs met vreemde mogendheden zoals de Zweden, Pruisen en Oostenrijkers over de vloer.

De stad bleef belangrijk met een bevolking van 54% dat Duits als moedertaal had en de rest waren vooral Tsjechen. Dit leverde een probleem na de Eerste Wereldoorlog met de onafhankelijkheid van Tsjechoslowakije want de Duitstalige bevolking wilde bij Oostenrijk blijven. Oostenrijk wilde geen exclave bezitten en lieten de Duitstaligen aan hun lot over. Verassend genoeg bleven beide bevolkingsgroepen vredig naast elkaar leven tot de komst van de Sudeten-Duitse Partij in 1933. 

Deze partij was ontevreden en radicaliseerden in de richting van het nationaalsocialisme en dat zorgde ervoor dat Nazi-Duitsland Sudentenland annexeerden, vervolgens ook gelijk maar geheel Tsjechoslowakije niet later. Na de Tweede Wereldoorlog werden alle Duitsers verdreven uit Tsjechoslowakije en het land werd communistisch. Dat is de geschiedenis van Jihlava tot net na de Tweede Wereldoorlog en gaan we verder met geschiedenis van Pivovar Jihlava.

Pivovar Jihlave werd officieel opgericht in 1860 maar één jaar eerder besloot de Iglauer Mälzerschaft een mouters vereniging de vier brouwerijen van Iglau oftewel Jihlava op te kopen. De mouters gingen verder als één bedrijf, sloten de vier brouwerijen en opende een voor die tijd een spiksplinternieuwe brouwerij. Deze brouwerij was dus ook nog eens bezit van de Duitstaligen en de naam toen was Brauerei Iglau. 

Vanaf 1945 kwam het in Tsjechoslowaakse handen en vervolgens werd brouwerij genationaliseerd volgens communistisch gebruik. Met wat andere brouwerij in de landstreek Moravië werden ze in het nieuwe staatsbedrijf Jihomoravské Pivovary, wat "Zuid-Moravische Brouwerijen" betekent. Dan komt er een periode dat er weinig gebeurt en ook de brouwerij vernieuwen gebeurde niet. De communistische eindigt, Tsjechoslowakije valt uit elkaar in Tsjechië en Slowakije en alle brouwerijen worden geprivatiseerd begin jaren 90.

In 1995 werd de brouwerij die last had van achterstallig onderhoud overgenomen door Brauerei Zwettl uit Oostenrijk. De Oostenrijkers begonnen de boel te moderniseren maar ook werd wat aangeklooid met het recept van het bier uit Jihlava wat de bevolking aldaar er niet blij van werd. De brouwerij was verliesgevend  en in 1999 doorverkocht aan de Belgische Brouwerij Martens. Het werd er niet beter op en de inwoners van Jihlava lieten het Jihlava-bier links leggen. 

Men vond het allemaal te zoet maar er kwam een ommekeer na de volgende overname in 2008. De K Brewery Group een Tsjechische werd de nieuwe eigenaar en had andere brouwerij overgenomen met voorheen een goede reputatie. De brouwgroep heet sinds 2012 Pivovary Lobkowicz en bestaat nu uit acht brouwerijen. In ieder geval de bieren van Pivovar Jihlava werden weer volgens het recept uit de jaren 80 gebrouwen wat de populariteit in Jihlava deed toenemen. Het biermerk heet Ježek en dat betekent "egel" en het stekelige diertje siert het stadswapen en stadsvlag. Er zijn theorieën over de betekenis van de stadsnaam.  Het Duitse Iglau is afgeleid van "egel" en het Tsjechische Jihlava is "scherpe stenen in de rivier". Beide scherp maar de egel heeft tot de heraldiek geschopt en logo van de brouwerij. Dan komen er nu twee bieren van het merk Ježek voorbij.

Ježek 10 Šenkovní en dit bier is een mooi voorbeeld van een Pilsener zoals vele uit dit land waar de bierstijl is uitgevonden. Šenkovní is Tsjechisch voor "tapbier" oftewel dezelfde tapbier kwaliteit maar dan uit een fles. Het bier heef een helder gouden kleur en het alcoholpercentage is 4,2%. De smaak is licht droog bitter met tonen van karamel, bloemigheid en aardse hoppen.

Ježek 11 Jedenáctka en dat laatste woord is Tsjechische voor "elf" . Die elf slaat op de schaal van Balling en men komt dit veel tegen in Tsjechië. Het heeft niets met alcoholpercentage te maken maar met de hoeveelheid suiker in 100 gram wort op 17,5ºC. Deze helder goudkleurige Pilsener heeft een alcoholpercentage van 4,8%. De smaak is licht zoet bitter met tonen van karamel, fruitigheid en milde aarde hoppen.

Dat was de brouwerij met de egel als beeldmerk en men kan hier klikken voor de link, tenslotte nog een filmpje.