Bier+Randzaken = Finlandia Sahti - Finland

Finlandia Sahti

Nou een bierstijl die wel sinds de 14de eeuw bestaat en misschien is het nog veel ouder, denk aan de Viking-tijdperk en dat was rond de 8ste en 10de eeuw. Maar er werd pas geschreven over deze bierstijl in 1780 en de bierstijl is Sahti uit Finland. Ook op het Zweedse eiland Gotland wordt het gebrouwen en daar heet het Gotlandsdricka en de versie van het Estse eiland Saaremaa heet Koduõlu en/of Taluõlu. Dan in vele mindere mate in de rest van Scandinavië heb je iets wat Maltøl heet. 

Laat ik beginnen met Sahti want dat is het meest aanwezig en die andere komen ook aan bot. De definitie van bier is dat het bestaat uit water, graansoort, iets plantaardig en gist. Nou gebruiken ze traditioneel bij Sahti geen hop want dat groeit niet in Finland en dat is het plantaardige van bier. Wat ze wel traditioneel voor handen hebben is de jeneverbes waar ze bij het brouwproces de tak met bes en al wordt toegevoegd. Doordat ze geen hop gebruiken bederft een Sahti snel, al zijn er commerciële Sahti-brouwers die een beetje hop gebruiken om het langer houdbaar te houden.

De graansoorten die gebruikt worden is gerst, rogge en haver en vaak gecombineerd, ongemout en gemout. Het gist dat ze gebruiken is bakkersgist wat het goedje een waar vloeibaar brood is. Deze combinatie van mout en gist geeft het bier ook een bananensmaak naast die jenever. Dus al die eeuwen hadden die Scandinaviërs onbewust een bananensmaak op hun smaakpalet. Het is een boerderijbier waar de boer zijn graan mixt met wat hij in het woud vindt erbij doet bij het brouwproces. Het eindproduct heeft een licht zure smaak met wat banaan en het alcoholpercentage is 8%.

De stijl is terug van weggeweest en dat met hulp van Noord-Amerikaanse brouwers die zo'n beetje elke bierstijl hebben doen herleven. Maar ik houd het hier even bij brouwerij Finlandia Sahti die sinds 2000 deze oeroude bierstijl aan de man brengt. Tevens is dit de oudste commerciële Sahti producent en ze brouwen het in stadje Sastamala wat halverwege Tampere en Pori te vinden is. De website ziet er primitief of traditioneel uit en is compleet in het Fins. 
http://www.finlandiasahti.fi/

Finlandia Sahti is naast de naam van het bedrijf ook de naam van hun belangrijkste product. Het is te koop in fles van glas en plastic maar jerrycans komen ook voor al zat iets eerder voor de thuisbrouwer zijn. Deze Sahti heeft een alcoholpercentage van 8% en de kleur is licht troebel oranje/amber, verwacht een zeer minimale schuimkraag. De smaak is heftig zoet en er is geen bitterheid want er wordt geen hop gebruikt. Ook is het kruidig door de dennennaalden, is er wat zuur door de jeneverbes em tonen van banaan, karamel en roggebrood.

Er is nog een Finlandia Strong Sahti die qua smaak iets alcoholischer is maar aardig in de buurt komt van de gewone Finlandia Sahti en deze is 10% zwaar. Voor wie wil weten wat "Suomalaista Juhlajuomaa" betekent dat is Fins voor "Fins feestbier", nou dat lukt wel met die alcoholpercentages.

Nu Koduõlu en/of Taluõlu van het Estse eiland Saaremaa en die namen betekenen "zelfgebrouwen bier" en "boerenbier". Het is bijna hetzelfde als Sahti alleen er wordt geen rogge en haver gebruikt, alleen Pilsmout of Viennamout en deze geven bier een lichte kleur. Sinds 1907 brouwt Pihtla Pruulikoda wat Ests is voor brouwerij Pihtla, Pihtla is een gehucht ten oosten van de hoofdstad van Saaremaa Kuressaare. Ik gekozen voor deze brouwerij wegens het jaartal maar ze brouwen commercieel pas sinds de jaren 90, daarvoor was het eigen gebruik en misschien ook illegaal voor anderen. In het dorp is nog een brouwerij en die heet Pihtla Õlleköök, wat Pihtla Bierkeuken betekent.

https://www.pihtla.ee/en

Pihtla Ölut is de Koduõlu en heeft een alcoholpercentage van 6,6% en de kleur is troebel oranje. De smaak is heftig zoet, tonen van banaan, karamel en een zuurtje van de jeneverbes plus de kruidigheid uit de dennennaalden. De brouwerij heeft nog zwaardere varianten die qua smaak redelijk hetzelfde smaken alleen het alcoholpercentage is hoger namelijk, 7,3% en 8,8%

Dan blijft het Zweedse Gotlandsdricka van het eiland Gotland over, wat letterlijk "Gotland's drankje" betekent. Op het eiland Gotland noemen ze het gewoon Drikke. Het verschil met Sahti is dat smaak rokerig en bitterzoet is en het alcoholpercentage is er van 3% tot 12%, naargelang van de toegevoegde suiker dat wordt omgezet in alcohol. Veel boerderijen brouwen voor zichzelf en brouwerij Barlinbo uit Visby, de hoofdstad van Gotland brouwt het commercieel. De brouwerij bestaat sinds 2014 en brouwen vele bierstijlen buiten de Gotlandsdricka. http://www.barlingbobryggeri.se/

Barlingbo Bysen No:1 is een bescheiden versie met een alcoholpercentage van 5,5% en de kleur is troebel oranje. De smaak is aardig zoet met een licht bittertje. Het heeft tonen van karamel, sinaasappel, banaan en wat kruiden, ook is er heel lichtjes wat rokerigheid. Voor een echte Gotlandsdricka moet bij de boerderijen zijn of bij brouwerij Närke uit Örebro op het Zweedse vasteland zijn maar dat verhaal voor een andere keer.

Dan blijft er nog het filmpje over en dat gaat over Finlandia Strong Sahti om een visueel idee te krijgen over deze oer-bierstijl.