Bier+Randzaken = Bayerischer Bahnhof Original Leipziger Gose - Duitsland

 Bayerischer Bahnhof Original Leipziger Gose

Voor wie het nog niet doorhad gaat dit verhaal over de bierstijl Gose en ik heb het hier en daar wel eens over gehad. Maar nu ga ik er dieper op in en begin eerst met wat het nu is voor een bierstijl. Ooit was het bier van spontane gisting maar tegenwoordig is het gewoon bovengistend waarbij de brouwer zijn gist gebruikt. Doordat er geen spontane gisting aan te pas komt kan het bier ook niet zuur smaken, om dat te bereiken gebruikt de brouwer melkzuurbacteriën. Dit klinkt misschien goor maar ze zitten ook in zoals yoghurt, karnemelk, zuurdesem en zuurkool. De melkzuurbacteriën worden gebruikt om levensmiddelen te conserveren. 

Om de zuurheid wat te verminderen wordt er koriander en zout toegevoegd, wat het de enige bierstijl maakt waar zout in zit. Maar niet elke brouwer voegt zout toe want het water kan ook genoeg zout inzitten. Dat zout zorgt er ook voor dat het bier minder zuur smaakt. Gose wordt met minstens 50% gebrouwen met tarwemout en alles bij elkaar wordt het een friszuur bier dat verfrissend kan smaken. Traditioneel werd de Gose in een fles met een uitzonderlijke lange smalle hals afgevuld en toendertijd met een flor en tegenwoordig een beugeldop. Flor is een laag gist maar dat is tegenwoordig nogal onpraktisch. Die vorm van de fles komt doordat het bier doorgist, trouwens op het vat gebeurt ook. Gose bieren komen qua smaak in de buurt van Belgisch Witbier maar de zuurheid van een Gose is heftiger. De hoppigheid is ook een stuk minder dus minder bitter van smaak. Alcoholpercentages lopen van 4% tot de 5% met af en toe een uitschieter.

De bierfamilie van Gose is recent uitgebreid met een nieuwe bierstijl namelijk Flavored Gose. Hierbij wordt er extra fruit of fruitsap aan toegevoegd om het bier nog toegankelijker te maken en dit is Amerika bedacht. Zodoende komt Gose in lichte en donkere kleuren voor.

Nou de geschiedenis van Gose en die gaat een hele tijd terug en wel tot het jaar 1000 al is men niet zeker waar. Maar rond de 13de eeuw werd in de stad Goslar het zure kruidig zoute bier naar de rivier Gose vernoemd. Feitje tussendoor Gose ontspringt het Duitse Reinheitsgebot, de wet dat men alleen water, gerst en hop mag gebruiken om het bier te mogen noemen. Gose is ouder dan die bierwet en dat zal wel ermee te maken hebben. Gose bleef een lange tijd een regionale specialiteit maar het werd wel opgemerkt door de mensen uit Leipzig, zo'n 180 kilometer verderop lag. De brouwerijen in Goslar konden de vraag niet aan en in Leipzig ontstonden ook Gosebrouwerijen. In de 19de eeuw werd Gose als iets van Leipzig gezien en hier kwamen ze achter dat er niet meer op de spontane gisting te vertrouwen. 

Leipzig werd de "Gosestadt" genoemd rond 1900 en ook het nabijgelegen Halle werd het populair. Dit getuigde van de vele Gosenschenkes wat cafés waren waar men Gose kon drinken in beide steden. Na de Tweede Wereldoorlog was het bijna over want het Oost-Duitse regime sloot Rittergutsbrauerei uit Döllnitz een plaats tussen Leipzig en Halle. Deze brouwerij was de enige Gosebrouwerij die de oorlog had overleefd. Maar ze gaven zich niet snel gewonnen in Leipzig want brouwerij Wurzler opende in 1949 te Leipzig. Maar het brouwen duurde tot 1966 toen de brouwerij sloot wegens overlijden van de eigenaar. Dat was de genadeklap voor Gose maar gelukkig dat Lothar Goldhahn die een oude Goseschenke "Ohne Bedenken" heropende Gose wilde tappen. 

Alleen in Oost-Duitsland moest er een brouwerij gevonden worden die dit obscure bier wilde brouwen, brouwerij Schultheiss in Berlijn was bereid om dit te gaan doen. Maar dit duurde kort van 1985 tot 1988 en dat was het weer voorlopig weer met Gose gedaan. Vanaf 1999 is de Gose renaissance ingezet en zijn meerdere brouwerijen die het brouwen in Duitsland, vanaf 2013 ook in de Verenigde Staten wat het ook populair maakte in Europa. Beetje craftbrouwer waagt zich eraan en zelfs Brand Bierbrouwerij al was het maar kort, heeft zich er aan gewaagd.

Nu komen twaalf Duitse Gosebieren voorbij van elf brouwerijen kris kras door heel Duitsland. Dus lekker veel Gose want zo vaak zal ik deze bierstijl niet behandelen.

Brouwerij HEIDENPETERs (2013) en ja de brouwerijnaam wordt in hoofdletters geschreven behalve de laatste "s" en is vernoemd naar oprichter Johannes Heidenpeter. Hij bestiert een brouwpub in de hippe Berlijnse buurt Kreuzberg populair bij studenten, kunstenaars en een grote Turkse bevolking in een hippe overdekte markthal. Heidenpeters Easy Gose heeft een alcoholpercentage van 4,5% en de kleur is troebel geel, De smaak is mild zurig en lichtjes wat bitterheid en met tonen van limoen, witte druif, lichtjes wat koriander en zout. Link naar brouwerij HEIDENPETERs

Rügener Insel-Brauerei (2015) is te vinden op het grootste Duitse eiland Rügen en hoort bij het bondsland Mecklenburg-Vorpommern. De brouwerij is zelf te vinden in het dorpje Rambin met de bedoeling zeldzame biersoorten te brouwen. Om de flessen gaan een kunstige papierwikkel met afbeeldingen van wat de ruige Oostzee te bieden heeft. Insel-Brauerei Baltic  Gose heeft een alcoholpercentage van 6,5% en de kleur is licht troebel goudgeel. De smaak is zoet en friszurig tegelijkertijd met tonen van citroen, wat banaan, lichtjes koriander en wat zeezout.

Rügener Insel-Brauerei 

Kehrwieder Kreativbrauerei (2011) en volgens bierbeoordeling websites de beste brouwerij van het bondsland Hamburg, wat enkel uit de stad Hamburg bestaat. De milieuvriendelijke brouwerij wil wereldse bieren brouwen die niet overal in Duitsland bekend zijn en havenstad Hamburg staat in verbinding met de wereld om sneller die bieren te ontdekken. Kehrwieder Elbe en zoals we weten is de bierstijl vernoemd naar een rivier, zo ook dit bier naar rivier de Elbe. Het heeft een alcoholpercentage van 4.7% en heeft een troebel gele kleur. De smaak is fruitig zuur met een droog einde, het heeft tonen van citroen, diverse wrang smakend fruit, wat overrijp banaan, koriander en zeezout. Kehrwieder Kreativbrauerei 

Braustelle (2001) een nieuwkomer door het Kölsch gedomineerde Keulen en is de kleinste maar meest innovatieve brouwerij van de stad. Peter Esser een Düsseldorfer van geboorte experimenteerden graag in de keuken met brouwen met on-Duitse bierstijlen en brouwde zelfs een Düsseldorfer Alt wat als blasfemie kan worden gezien in Keulen. Maar ook ander bierstijlen worden er gebrouwen en sommige met een twist. Braustelle Wit-Gose heeft een alcoholpercentage van 5% en de kleur is troebel geel. De smaak is friszurig en heeft tonen van citroen, sinaasappel, koriander en een vleugje zout, eigenlijk is dit een Witbier dat ook een Gose wilt zijn. Link naar Braustelle

Ale Mania (2014) uit Bonn de voormalige hoofdstad van West-Duitsland. Geïnspireerd door Amerikaanse craftbrouwers en veelvoudigheid van bierstijlen met al hun smaken en dat moet ook in Bonn kunnen. Fritz Wülfing begon als hobbybrouwer en na een reis een manie overgehouden aan al dat bier en zijn brouwerij heette aanvankelijk Fritz Ale maar dat werd snel Ale Mania. Ale Mania Gose heeft een alcoholpercentage van 5% en een troebel goudgele kleur. De smaak is friszurig met tonen van koriander behoorlijk wat, citroen en wat lichtjes zout. Link naar Ale Mania 

Weldebräu (1752) is te vinden in het plaatsje Plankstadt vlakbij Heidelberg en het circuit van Hockenheim in de bondsland Baden-Württemberg. Van alle brouwerijen in het verhaal is dit de oudste brouwerij in dit verhaal maar ondanks dat gooien ze het over een moderne boeg met hippe zigzag-uitziende flesjes, on-Duitse bierstijlen en toch hebben ze ook een plekje voor wat traditioneels. Welde Badisch Gose zit dan weer in traditionele fles en is een nieuw leven ingeblazen Duitse bierstijl. Het heeft een alcoholpercentage van 4,6% en de kleur is troebel geel. De smaak is zacht zurig met tonen van citroen, beetje banaan, wat koriander en een scheutje zout. Link naar Weldebräu

Brauhaus Goslar (2006) de stad is te vinden in het zuidoosten van de bondsland Nedersaksen. Dit was dus de plek waar Gose zijn naam kreeg en na eeuwen met hier daar een poging tot een terugkeer is het er weer definitief sinds 2006. Odin Paul is de voorvechter voor dit bier in zijn stad en heeft de kneepjes geleerd van andere brouwers die de Gose machtig waren. Nu heeft hij een café-restaurant waar naast de Gose ook heerlijk kan eten.

Brauhaus Goslar Gose Hell heeft een alcoholpercentage van 4,8% en de kleur is licht troebel geel. De smaak is friszurig met wat zoetheid, lichte tonen van citrus, wat kruiden en heel lichtjes wat zout. Dan volgt er een tweede bier, een donkere variant.

Brauhaus Goslar Gose Dunkel heeft hetzelfde alcoholpercentage als de Gose Hell maar de kleur is licht roebel bruinoranje. De smaak is licht zurig en zelfs ook licht droog bitter met lichte tonen van citrus, wat kruidigheid en een snuifje zout. Link naar Brauhaus Goslar 

Ratskeller Braumanufaktur (2018) is een brewpub in het centrum van Leipzig te vinden. Ze willen er modern uit zien door traditioneel te blijven. Het biermerk heet Lotteraner en is vernoemd naar Hieronymus Lotter een koopman en burgemeester van Leipzig en verantwoordelijk voor de vergroting van het stadhuis. De brouwerij heeft er banden mee want een Ratskeller is een restaurant of bar in de kelder van een Duits stadhuis. Ratskeller Lotteraner Gose heeft een alcoholpercentage van 5,2% en de kleur is troebel geel. De smaak is redelijk zuur met wat zoetheid en heeft tonen van koriander, citroen, wat banaan en snuifje zout. Link naar Ratskeller Braumanufaktur 

Brouwerijhuurder Ritterguts Gose (2013) is verantwoordelijk voor de wederopleving van dit merk wat ooit uit Döllnitz kwam en eerder in het verhaal voorkwam plus een oud plaatje waar het huidige artwork is van afgeleid. Gelukkig hadden ze de rechten en recepten nog ondanks het adres van de brouwerijhuurder in het plaatsje Frohburg is, wat drie kwartier zuidwaarts rijden is. Maar het brouwen wordt uitbesteed bij brouwerij Reichenbrand te Chemnitz, wat een half uur nog zuidelijker te vinden is. Original Ritterguts Gose heeft een alcoholpercentage van 4,7% en de kleur is licht troebel oranje. De smaak is aardig zoet met een licht vaag zuurtje, het heeft tonen van sinaasappel, appel en het gebruik van het zout is geweldig. Link naar brouwerijhuurder Ritterguts Gose

Brouwerij Ohne Bedenken (2017)  en dat betekent "zonder aarzeling" en eerder in het verhaal kwam deze café-restaurant met brouwerij uit Leipzig al voor. Het bedrijf heeft een geschiedenis dat teruggaat tot 1899 en na pogingen in de jaren 80 ten tijde van het Oost-Duitse communisme werd de Gosenschenke weer geopend. Maar pas sinds 2017 is er een kleine brouwerij in het café-restaurant geïnstalleerd om eindelijk zelf eigen Gose te kunnen brouwen. Het voornamelijk tapbier hier wat er geschonken wordt maar men kan hier zo'n traditionele fles met smalle lange hals kopen om thuis van het bier te genieten. Ohne Bedenken Edelgose heeft een alcoholpercentage van 4,7% en de kleur is troebel geel. De smaak is friszurig en heeft tonen van scherpe citroenen, veel koriander, beetje banaan en lichtjes wat zout. Link naar brouwerij Ohne Bedenken

Bayerischer Bahnhof Brau & Gaststättenbetrieb (2000) een hele mond vol maar zo het bedrijf te vinden in het zuidoosten van het centrum van Leipzig. In een oude treinstation vandaar de naam, is dus een grote café-restaurant ingericht met een werkende brouwerij in het stationsgebouw. Het station werd geopend in 1842 en gebruikt tot 2001 en de sporen zijn weggehaald, maar onder de grond is een S-Bahn station geopend. S-Bahn is wat wij in Nederland lightrail of sneltram noemen en voorbeeld daarvan is de RandstadRail in, rond, van en naar Rotterdam en Den Haag. Bayerischer Bahnhof Brau & Gaststättenbetrieb is geschikt om van de Beierse keuken te genieten met Leipziger Gosebieren gebrouwen ter plaatse. Het wordt afgevuld op gewone bierflesjes en die met de eerder genoemde smalle lange hals. Bayerischer Bahnhof Original Leipziger Gose heeft een alcoholpercentage van 4,5% en de kleur is troebel geel. De smaak is zoet, mild zurig en heeft tonen van citroen, koriander en een beetje zout. Link naar Bayerischer Bahnhof Brau & Gaststättenbetrieb 

Laat je niet tegenhouden om deze bierstijl te proberen vanwege het zout en het zurige, wie van friszure smaken houdt zit met een Gose goed want er zijn ontzettend veel brouwerijen die de bierstijl brouwen. Misschien schrijf ik een verhaal over Flavored Gose en doe ik een rondje Amerika of een ander land. Dat geschreven volgt nog een filmpje.