Bier+Randzaken November (3): Froach Heather Ale - Schotland

Froach

Heather Ale

Brex-beer-it thema deel 13 en we zijn weer in Schotland, het raadsgebied Clackmannanshire is aan de beurt. Het is wel een kleintje want het is iets kleiner dan het nietige landje Liechtenstein, qua inwoners ongeveer net zoveel als de gemeente Rijswijk namelijk 51 duizend inwoners. 

Klein in omvang maar de bedrijvigheid is er groot of tegenwoordig wat minder groot. Ooit waren er kolenmijnen, kuiperijen, heel wat brouwerijen en nu is er nog één brouwerij, landbouw en glasblazerijen. Het brouwen gebeurde vooral in het stadje Alloa de hoofdstad van Clackmannanshire, er wonen ongeveer 19 duizend mensen. Door de uitstekende ligging aan de Firth of Forth, de glasblazerij en kuiperijen in en rond de stad, uitstekend brouwwater werd dit plaatsje een grote bierstad op export gebied.

 Eind 19^de eeuw en grotendeels de 20^ste eeuw deed het niet onder voor gelijkaardige steden als Amsterdam, Kopenhagen, Bremen, Hamburg, Dublin, Londen, Edinburgh en Burton-upon-Trent. Maar na de jaren 70 kwam er flink de klad erin met de Britse industrie, ook met brouwen. Alloa had op zijn hoogtepunt acht brouwerijen, Alloa Ale was geliefd in Londen, Egypte, het Verre Oosten en het Caribische gebied. Het langst die het volhield was brouwerij Maclay’s die van 1830 tot 1999 bestond, ze gingen zich concentreren op hun pubs maar het merk Maclay’s bestaat nog en wordt elders gebrouwen. 

De enigste actieve brouwerij van Alloa heeft met Maclay’s te maken, maar het verhaal begint in Glasgow waar de familie Williams een thuisbrouw winkel bestiert. Een Gaelic sprekende vrouw kwam de winkel binnen in 1988 met een oeroud bierrecept de al generaties rondging, ze wilden ingrediënten om “Leanne Fraoch” te brouwen voor haar familie. Bruce William wilde leren hoe dat bier te brouwen, de vrouw wilden haar kennis met hem delen en hij ging het brouwen in een kleine brouwerij te Taynuilt in het raadsgebied Argyle & Bute. Hier kon hij aan bier sleutelen en dat was niet makkelijk als een van de ingrediënten heidebloesem is, seizoensgevoelig bloemetje en het moet op het juiste moment geplukt worden. Maar het is gelukt om “Leanne Fraoch” te brouwen en het werd langzaam een succes. “Leanne Fraoch” betekent “heide bier” of in het Engels “Heather Ale” en het 4000 jaar oude recept herleeft commercieel. Maar de vraag is en groot en men kon grotere volume brouwen bij Maclay’s, tot 1998 want Maclay’s kapte ermee om te brouwen. Dus openden in 1999 ze een eigen brouwerij Craigmill genaamd in Strathaven in het raadsgebied Lanarkshire. Hier brouwden men bier alleen op vat en een paar oud medewerkers van Maclay’s gingen verder met een eigen brouwerij genaamd Forth, hier kon Froach Heather Ale en de andere traditionele ales gebotteld worden. In 2003 verkochten de inmiddels samenwerkende gebroeders William de Craigmill brouwerij en namen brouwerij Forth over. De naam van de brouwerij werd William Bros om “gewone” bierstijlen te brouwen en de “Historic ales”. Laat ik de vijf “Historic ales” behandelen, ze worden verkocht onder de naam Heather Ales.

1: Alba Scots Pine Ale is een biersoort dat de Vikingen hebben meegenomen naar Schotland, na al het plunderen bleven ze daar en leerden de Schotten dit te brouwen. Tot eind 19^de eeuw werd het nog gebrouwen en zelfs de ontdekkingsreiziger kapitein Cook brouwden het tegen scheurbuik, dit bier heeft als ingrediënten takjes van de spar en den. Het bier heeft een alcoholpercentage van 7,5% en de kleur is helder amber. De smaak is licht zoetig met iets zurigs, tonen van zwarte bessen, cranberries, karamel en een aroma van een dennenbos. Alba is Gaelic for Schotland.

2: Ebulum deze biersoort is in Schotland terechtgekomen in de 9^de eeuw door druïden uit Wales, die dit brouwsel maakten tijdens een Keltische feestdag. Want het werd zeker in de Schotse Hooglanden tot de 16^de eeuw gebrouwen want er is een recept ervan gevonden. Één van de ingrediënten zijn vlierbessen, want Ebulum is Latijns voor vlierbes. Het bier heeft een alcoholpercentage van 6,5% en de kleur is zeer zwart. De smaak is zoet, droog en zurig tegelijkertijd en het heeft tonen van besjes, chocolade en geroosterd mout.

3: Kelpie is een biersoort waar zeewier is gebruikt, maar in rond 1850 teelden brouwerijen aan de Schotse kust gerst als mest werd zeewier gebruikt. Tegenwoordig wordt er zeewier toegevoegd in het maischvat om die aparte smaak van toen sneller te verkrijgen. Het bier heeft een alcoholpercentage van 4,4% en de kleur is donker bruin tegen zwart aan. De smaak is zoet en aards met tonen van geroosterd mout, cacao, koffie en iets ziltigs. Kelpie is een mythische Keltisch wezen en “kelp” is zeewier in het Engels.

4: Grozet is een biersoort die Schotse monniken en brouwvrouwen rond de 16^de eeuw brouwden en het werd gebrouwen tot eind 19^de eeuw. Schotse literaire grootheden als Sir Walter Scott en Robert Burns schreven gedichten en verhalen over het bier. Grozet of groseid is Gaelic voor kruisbes, dat gebruiken ze al eeuwen in dit bier. Het heeft een helder gouden kleur en het heeft een alcoholpercentage is 5%. De smaak van het bier is droog bitter met tonen van scherpe bessen, citrus en honing.

5: Froach Heather Ale de geschiedenis heb ik hierboven al behandeld dus ga ik verder met de omschrijving. De kleur is helder goud/amber en het alcoholpercentage is 5%. De smaak is subtiel bitter met tonen van gagel, honing, kruiden en aroma van heidebloesem. 

Dit waren wat historische bieren uit het nietige Clackmannanshire, volgt nog de link, Facebookpagina en een filmpje. Ergens volgende maand met het Brex-beer-it thema gaan we voor het eerst naar Wales toe. http://www.williamsbrosbrew.com/ https://www.facebook.com/WilliamsBrosBrewingCo