Bier+Randzaken = Svijanský Rytíř 12° - Tsjechië

 Svijanský 

Rytíř 12°

Op naar een Tsjechisch dorp met iets meer dan 300 inwoners in de regio Liberec wat in het noorden van Tsjechië ligt. De naam van dat dorpje is Svijany en er werd in 1345 voor het eerst erover geschreven in 1345 en toen hoorde het bij een klooster die hier grond bezat. Naar het schijnt hielden die monniken varkens in dit gebied en daar komt de naam van het dorp vandaan, welteverstaan dat een oud-middeleeuws Tsjechisch woord is verbasterd. 

Die grond rond Svijany kwam in handen van n 1417 verkocht het klooster de boerderij aan Heinrich van Wartenberg met een regeling dat het klooster de grond terug zou krijgen na zijn dood. Alleen dat ging niet op want het klooster werd vernietigd door de hussieten, dit was een protestantse groepering die tegen het katholieke geloof in ging en hervorming eiste. Kort samengevat er brak een godsdienstoorlog uit die duurde van 1419 tot 1434. Daarna namen verschillende protestantse splinter groeperingen het gebied over totdat het in handen kwam de heren van Waldstein maar diverse oorlogen teisterden het gebied. In 1534 kwam het weer in handen van een van Wartenberg, heer Johann dus. Zijn zoon Adam liet er een kasteel bouwen en verwierf rechten om te mogen brouwen en dat gebeurde in het jaar 1564.

Nou is dat kasteel na ernstige verwaarlozing opgeknapt en is het tegenwoordig een hotel. Verder met de brouwerij dat dus bestaat sinds 1564 maar in 1622 kwam Svijany en alles wat erbij hoort in handen van Albrecht van Wallenstein of ook bekend als Waldstein, daar is die familie weer. Albrecht was opperbevelhebber tijdens de Dertigjarige Oorlog en voerde de legers van het Heilige Roomse Rijk aan en deed dat erg goed tot hij werd vermoord in 1634. Keizer Ferdinand vreesde voor de populariteit van deze man en liet hem uit de weg ruimen.

In ieder geval bleef de adellijke familie Wallerstein eigenaar van het kasteel, brouwerij en landgoederen in en rond Svijany tot 1814. De volgende addelijke familie was Rohan die het bezat tot 1912 en moet er wel bij vertellen dat die brouwerij een eeuwigheid aan een boerderij was verbonden. Boeren deed men in het late voorjaar tot de nazomer, dan was er ruimte voor brouwen om toch bezig te blijven. Maar vanaf 1912 kwam het in handen van Antonín Kratochvíle die er een echte productiebrouwerij van maakten en dat ging goed tot 1939, de familie Rohan wilde en kreeg de brouwerij terug. Na de Tweede Wereldoorlog werd Tsjechië communistisch en zoals veel bedrijven werd de brouwerij genationaliseerd. 

Het werd samengevoegd met andere brouwerijen tot brouwerijgroep Severočeské wat Noord-Bohemen betekent, plus die groep was groot. In ieder geval viel die constructie na de val van het IJzeren Gordijn in elkaar, maar brouwerij Svijany bleef nog een tijdje samen met brouwerij Vratislavice. Die twee gingen samen met brouwerij Staropramen uit Praag in 1997 wat onderdeel was van toenmalige Britse brouwerij Bass. Maar binnen een jaar wist brouwerij Svijany na 53 weer onafhankelijk te worden nadat brouwerij Bass het moeilijk had, uiteindelijk zou die brouwerij over worden genomen door Ab-Inbev. Maar in 2010 kwam het in handen van een groep investeerders die eigenaar zijn van brouwerij Rohozec uit Turnov wat 10 km. oostelijk te vinden is. Waar ook brouwerij Nachod uit een plaats met dezelfde naam komt en een 105 km. oostelijker te vinden is, en klik op de link want ik heb er een verhaal over geschreven. Link naar bierverhaal over brouwerij Nachod

Zo dat was een bewogen geschiedenis van 457 jaar en laat ik wat bieren van ze behandelen, het zijn diverse variaties van de Tsjechische Pilsener en de Imperial Pilsener komt ook voorbij. Trouwens in Tsjechië mogen Pilseners alleen uit de stad Plzeň of ook bekend als Pilsen. Buiten die stad noemen ze het het Ležák wat Lager betekent en gebruiken ze Ballingtekens. Balling is een methode om de dichtheid van een vloeistof te bepalen bij 17,5ºC, in dit geval gaat het om het suikergehalte. 12 graden Balling betekent dat 100 gram wort, 12 gram suiker bevat bij 17,5ºC en het Ballingteken is º.

Verder zullen wat nog benamingen voorbij komen die ik graag kort uitleg. Let op Balling is geen alcoholpercentage en ik volg de Ballinggehalte van laag naar hoog. De kleur van alle bieren hieronder zijn helder goudkleurig.

Svijanská Desítka 10° en dat tweede woord betekent "tien" voor het geval dat 10° niet duidelijk en voor Nederlanders is Desítka zeker niet duidelijk. Meerdere Tsjechische brouwerijen gebruiken de term Desítka. In ieder geval heeft dit bier een alcoholpercentage is 4%. De smaak is licht zoet bitter met een fijn toefje karamel.

Svijanský Máz 11° en de betekenis van dat tweede woord kan ik niet vinden wel dat het debuteerde in 1998 nadat brouwerij Svijany zijn onafhankelijkheid verkreeg plus het vlaggenschip. Het alcoholpercentage is 4,8%. De smaak is redelijk droog bitter met hier en daar een zoetje, wat tonen aan citroen.

Svijany 450 11° en dat tweede getal is het jaar dat de brouwerij die leeftijd bereikte in 2014, dat moet gevierd worden en het bier bleef in het portfolio van de brouwerij. Het heeft een alcoholpercentage van 4,6%. De smaak is behoorlijk droog bitter met tonen van karamel en fruitigheid.

Svijanský Rytíř Bitter 12° en dat tweede woord betekent "ridder" en het derde woord is de smaak. De titel van dit verhaal kwam in me op nadat ik het in Tsjechië heb mogen drinken en moest zeggen daar wil ik er meer van op. Dat met die ridder slaat trouwens over de band van de brouwerij met het kasteel van Svijany. Het alcoholpercentage is 5%. De smaak is droog bitter met tonen van citroen en subtiel karamel.

Svijanský Kníže 13° het tweede woord betekent "prins" en is bedoelt als iets speciaals voor een feestelijk moment en daarvoor heeft het een iets hoger alcoholpercentage is 5,6%. De smaak is zoet bitter met tonen van karamel en zoete maïs, wel op een acceptabel niveau. Aangezien ik de Tsjechische Pilsener behandel is er ook een "prinses" of Kněžna, maar dat is een donkerkleurige Tmavý wat een ondergistende bierstijl. 

Svijanský Baron 15° en met het tweede woord is de volgende adellijke titel, je hebt een kasteel in het nietige dorpje dan kunnen de namen wel. Dit is een andere bierstijl die in deze hoek van Europa erg populair is, de Imperial Pilsener deze zijn tussen de 6% á 12%. Dit bier heeft een alcoholpercentage is 6,5%. De smaak is verfijnd zoet bitter met verfijnde tonen van karamel.

Het wel en wee van het dorpje Svijany met zijn geschiedenis, brouwerij en kasteel. Volgt nog de link, Facebookpagina en een filmpje boven het dorpje. Link naar brouwerij Svijany Facebookpagina naar brouwerij Svijany