Bier+Randzaken = Cristal - Cuba

 Cristal

Tijd voor een Caribisch bierverhaal en groter dan dit eiland wordt het niet. Het communistische Cuba is een apart geval in voornamelijk kapitalistische westelijke halfrond. Voor 1959 was het corrupt kapitalistisch land waar het gewone volk het niet breed had en de welgestelden baadde in weelde met een flinke Amerikaanse vinger in de pap. Na de revolutie onder leiding van Fidel Castro ging het beter en werd nog een kernoorlog afgewend, nadat de Soviet-Unie er kernraketten plaatsten. De Amerikanen hadden het niet op communisten in die tijd en zeker niet zo dichtbij en wilde raketten weg. Na wat diplomatiek over en weer werd de Cubacrises afgewend. Cuba zou het best goed blijven doen zolang de Soviet-Unie een belangrijke partner bleef.

Wat kan er verkeerd gaan, nou de Soviet-Unie stortte in 1991 in elkaar en gingen ze het in 1960 door Amerikaanse embargo voelen. Dan kan er niet veel gehandeld worden en dat is goed te zien aan die jaren 50 Amerikaanse auto's die rijdend worden gehouden. Naast die Amerikaanse klassiekers zal men ook Soviet klassiekers zoals Lada, Volga en Moskvitsj vol onderdelen van andere automerken. Trouwens aan de eerste letter op de nummerplaat kan men zien voor wie de auto bedoeld is. A/B = overheid en ambtenaren, E/F/G/H = particulier, K = religieuze instanties, R = particuliere motorbezitters, D/S/U/V/W = staatsvoertuigen, T = huurvoertuigen.  Z = staats motoren.

De gezondheidszorg is er van hoog niveau ondanks gevluchte artsen en meer mogelijkheden voor de Cubanen om het land uit te reizen. Je zal het niet zeggen ze doen het beter dan de Amerikaanse gezondheidszorg. Sterker nog geneeskundigen uit Cuba wordt als een exportproduct gezien wegens de hoge kennis. Andere exportproducten zijn suiker, tabak, sigaren, rum en salsamuziek. Waarvan ze het moeten hebben zijn geldovermakingen van vooral Cubanen die in het buitenland wonen. De ander is toerisme en dat was tot 2008 100% in handen van de Cubaanse overheid. De twee badplaatsen Varadero en Guardalavaca waren ook tot 2008 praktisch afgesloten voor de Cubaan die er niets te zoeken had. Nou mogen Cubanen na toestemming ruimte verhuren aan toeristen en ook een kleine soort van huisrestaurant er op na houden. In Varadero en Guardalavaca zijn de hotels het luxueuze en daarbuiten verwacht er niet veel van.

Wie enkel in Varadero en Guardalavaca blijft hangen zal nooit het echte Cuba ervaren. De munteenheid is de Cubaanse peso$  maar tot 2021 was er nog een tweede munteenheid de convertibele peso afgekort CUC. Wegens het verbod van  Amerikaanse dollars moesten toeristen deze munteenheid gebruiken om voornamelijk luxe artikelen mee te kopen. Na verloop van jaren liepen de waardes van de munteenheden teveel uiteen en de gewone Cubaan werd er de dupe van. Zeker als gewone Cubanen CUC konden bemachtigen via de toeristen op één of andere manier. Ja ze gebruiken een coupure van 3 Cubanse peso$ met de revolutionaire held Che Guevara erop.

Dan is er nog min of meer een tweedeling en dat heeft met het biergedeelte te maken. Ze brouwen bier voor toeristen, buitenlanders en andere gefortuneerde hotemetoten. Ze brouwen ook bier speciaal voor de gewone Cubaan maar toeristen drinken het ook want het is stukken goedkoper. Ook zijn er regionale brouwerijen en het bier van ze komt niet ver. Een moderniteit in Cuba is ook craftbier maar dat laat ik even voor lief. Ik houd het bij de grote en regionale om een idee te geven wat er is.

Cerveceria Bucanero bestaat sinds 1988 en staat in de stad Holguín gelegen in het zuidoosten van Cuba. Mede met hulp van brouwerij ingenieurs uit voormalig Oost-Duitsland werd er op communistische wijze uit de grond gestampt. In 1997 werd er hulp bij gehaald uit Canada van Labatt Brewing Company dat in die tijd eigendom was van het Belgische Interbrew. Er werd voornamelijk aan marketing aandacht  gegeven en wat aan de smaak gedaan van de belangrijkste merken. In 2002 kreeg Interbrew toestemming van de Cubaanse regering om voor dertig jaar de brouwerij te bestieren. Interbrew werd later InBev en weer later na de overname van het Amerikaanse Anheuser-Busch AB-Inbev. Door deze actie stopte de Cubaanse regering met de samenwerking in 2019 wegens het Amerikaanse gedeelte. 

Wie op het plaatje hierboven kijkt ziet twee verschillen en dat zijn de namen. Die linker is het grootste biermerk van Cuba van Cerveceria Bucanero. Dus als een toerist bier bestelt dan is de kans heel groot dat je een Cristal geserveerd krijgt. Die ander is in opdracht van een Amerikaans bedrijf gebrouwen wordt in Nicaragua bij Compañía Cevercera de Nicaragua. Het is een schaamteloze kopie die enkel wordt verkocht in Californië en Zuid-Florida waar veel Cubaanse bannelingen wonen. Zij hebben de impressie dat ze een echt Cubaans bier kunnen drinken. Deze schaamteloosheid is mogelijk door het Amerikaanse embargo.

Cristal is Spaans voor "kristal" in de trant van kristalhelderbeer. Dan op de achtergrond staat de koningspalm wat een nationaal symbool is van Cuba. Deze palmboomsoort kan wel 25 meter hoog worden en groeit ook in Florida. Dus vrij vertaald van de schaamteloze kopie staat er "kristallen palm" wat vrij idioot klinkt.

  

Cristal heeft een alcoholpercentage van 4,9% en de kleur is helder goud. De Palma Cristal is dat namelijk ook, kloon hé. De smaak is zeer licht droog bitter met lichte tonen van citroen, karamel en een beetje grassig aroma. Nou de kopie smaakt net zo, want beide heb ik ooit eens mogen proeven en mijn beoordelingen komen op hetzelfde uit. 

Cristal Extra is vooralsnog niet gekopieerd door Amerikanen en dit bier is een wat stevigere Lager. Het alcoholpercentage is 5,2% en de kleur is helder goud. De smaak is licht zoet bitter met lichte tonen van zoete maïs.

Bucanero Fuerte en deze wordt ook geëxporteerd maar niet naar de Verenigde Staten, dan heet deze Lager Cubanero Fuerte. De eerste wordt vertaald als "sterke boekanier" en de tweede betekent "sterke Cubaan". Weten we ook gelijk waar de brouwerij naar vernoemd, Mocht de Cristal op zijn dan is er altijd Bucanero. Het alcoholpercentage is 5,4% en de kleur is helder donkergoud. De smaak is mooi zoet bitter met tonen van karamel en fruitigheid.

Bucanero Max is de stevigere boekanier én piraten horen bij het Caribisch gebied. Dit is een Strong Pale Lager met een alcoholpercentage van 6,5% en de kleur is donkergoud. Qua smaak is het net ietsjes meer dan de Bucanero/Cubanero Fuerte er is ook een lichte branderigheid door de alcohol. 

Cacique is één van die betaalbare Lagers voor de gewone Cubaan die trouwens niet zo lang zijn ontdekt door de besparende toerist. Cacique betekent "opperhoofd" en komt van het uitgestorven Taino volk dat onder ander op Cuba leefden. Helder goudkleurig en het alcoholpercentage is 4,5% met een zeer licht zoet bittere smaak met zeer lichte tonen van zoete maïs en fruitigheid.

Mayabe is de goedkoopste van de brouwerij en vernoemd naar een riviertje dat door Holguin stroomt. Het alcoholpercentage is 4% wat de lage prijs verklaart en de kleur is helder goud. Dun, waterig en heel licht bittertje met een zoetje, verwaarloosbare tonen van zoete maïs.

Hatuey is het oudste biermerk van Cuba en stamt uit 1914. Het begon allemaal in de stad Santiago de Cuba, de 2de stad van het land gelegen in het zuidoosten. Cerveceria Hatuey Santiago kwam in 1920 in handen van Bacardi bekend van rum opende in Havana in 1947 Cerveceria Modelo, niet te verwarren met die uit Mexico. Na de revolutie vluchtte Bacardi het land uit en werden al hun bezittingen geconfisqueerd. Bacardi laat sinds 1995 eigen Hatuey brouwen in de Verenigde Staten. In ieder geval de Cubaanse Hatuey wat vernoemd is naar een Taino opperhoofd die in opstand kwam tegen de Spaanse kolonisatoren. Deze Lager heeft een alcoholpercentage van 4,5% en de kleur is helder donkergoud. De smaak is heel licht zoet bitter met eveneens lichte tonen van karamel.

Cerveceria Tinima werd op communistische wijze binnen twee jaar uit de grond gestampt in de stad Camagüey wat de 3de stad van Cuba is. In 185 ging het op en is de boel is opgebouwd van materiaal en onderdelen uit de voormalige DDR. De brouwerij is vernoemd naar een riviertje die door Camagüey stroomt. De bieren zijn  bedoeld voor de regio en goedkoop voor de lokale bevolking. Cerveze Tinima is een helder goudkleurige Lager met een alcoholpercentage van 5,3% en de kleur is helder goud. De smaak is licht zoet bitter met lichte tonen van karamel en citroen.

Als men bier van Cerveceria Antonio Diaz Santana vind dan ben je echt van de gebaande paden af. De brouwerij is te vinden in het dorp Manacas gelegen in de centraal gelegen provincie Villa Clara. Deze brouwerij werd opgericht in 1953 door Bacardi om Hatuey bier te brouwen en na de revolutie genationaliseerd. Bruja Clásica is wederom een Lager met een helder goud kleurtje met een alcoholpercentage van 4,5%. De smaak is licht zoet bitter met lichte tonen van citroen en karamel. Ze gebruiken groene en bruine flessen voor dit bier.

Cerveceria Cubana is een jonkie en met een Nederlands tintje want onze Royal Swinkels Family Brewers is er mede verantwoordelijk voor dat deze brouwerij bestaat. Nadat in 2019 AB-InBev het land werd eruit bonjourd benaderde de Cubaanse regering in 2020 de brouwerij uit Lieshout om samen met de nationale distilleerderij Corporación Cuba Ron bekend van Havana Club om een brouwerij te bestieren en deze ging open in 2023 te Mariel een voorstad van Havana. Parranda betekent "feest" en deze Lager komt in plastic flessen. Het bier heeft een alcoholpercentage van 4,8% en de kleur is helder goud. De smaak is zeer licht zoet bitter met zeer lichte tonen van karamel en een beetje waterig. De enigste brouwerij in dit bierverhaal met zowaar een website, klik hier.

Al die bieren die voorbij kwamen op die Cristal Extra en Bucanero Max na moet je zien als de Mexicaanse Corona, de één wat beter en de één wat minder. Anders kan men altijd overgaan op de rum en als het behaagt een grote Cubaanse sigaar. Dan tenslotte nog een filmpje.