Bier+Randzaken = Mohrenbräu Spezial - Oostenrijk

 Mohren Spezial

Paar jaar geleden gaf er niemand wat om en tijden zijn veranderd, laten we een nu controversieel heraldiek symbool behandelen. Dit in combinatie met een brouwerij uit Oostenrijk die omdat het bij hun eigen geschiedenis hoort niet van plan is om dat te veranderen. In de 12e eeuw begonnen wie een beetje wat voorstelde als ridder een wapen te dragen. Daar bedoel ik een soort logo mee in de vorm van symbolen en kleuren mee met de bedoeling om herkend te worden. Later zijn steden, landen en personen het ook gaan doen. Hieruit zijn vlaggen ontstaan en wapens van een stad, dorp, gemeente en land. Van een simpel ontwerp tot overdreven overdadigheid. 

De mogelijkheden zijn dus enorm en bijna echt alles is mogelijk, kleuren, strepen, kwartieren, kruizen, halve manen, sterren, gebouwen, schepen, wapens, planten, dieren en mensen. Bij een verovering, afsplitsing, huwelijk of erfenis werden die wapens samengevoegd wat het wapen er druk uit laat zien, zoals jullie hier onder kan zien.

Al die wapens kunnen een makkelijke uitleg hebben of men is vergeten hoe het ook al weer zat. Voor dit verhaal gaan we eerst naar de categorie Hoofd in de heraldiek en komen in elk geslacht, van baby tot oud, van lichte tot donkere huidskleur, nationaliteit voor. Ook zien ze er goed uit, onthoofd en geregen aan een zwaard komen voor. Hieronder zijn wat voorbeelden en kunnen jullie wel raden waar men over welke in het verkeerde keelgat is geschoten. Wat voorbeelden van wapens met hoofden van links naar rechts zijn van: Corsica, Judenburg, Marken, Stockholm, Abdij van Kempten, Komádi, Avenches, Neu-Ulm.

De categorie Hoofd kan meer onderverdelen in Moor wat ook in allerlei vormen kan voorkomen en de symboliek is niet overal hetzelfde. Laat ik het proberen om het uit te leggen en in de ogen van de Europese middeleeuwer werd iedereen met al een licht getinte huid al Moor genoemd. Voor het gemak maakte die kortzichtige middeleeuwers helemaal zwart, daar kwamen de rode lippen, gouden oorbellen en hoofdbanden bij. De Aragonezen gebruikten de afgehakte moorhoofd als symbool van de verslagen islamitische tegenstander om het Iberische schiereiland dat terug is veroverd te symboliseren. Deze crue versie kan worden gezien als een christelijke overwinning op de islam. 

In vooral Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland moet de moorhoofd de heilige Mauritius voorstellen. Deze heilige kwam uit het huidige Soedan en leefde in de Romeinse tijd. Diende het Romeinse leger en moest christenen bestraffen in wat nu Zwitserland is maar zijn mannen weigerden dat. Mauritius moest de soldaten straffen door van elk één van de tien soldaten te doden, wat hij weigerde. Daarop liet de Romeinse keizer hem doden en werd hij een martelaar. Dan heb je nog de versie van het afgehakte hoofd als bij de Aragonezen maar in de loop van tijd veranderd dat symbool in een strijd voor vrijheid, daar bedoel ik Corsica en Sardinië mee. Het is complex allemaal omdat het zo lang geleden is zit die symboliek er goed ingebakken. De wereldverbeteraars zijn dwingend en soms extreem bezig om dit en andere zaken te veranderen.

Mohrenbrauerei uit Dornbirn gelegen in het westen van Oostenrijk is die brouwerij waar ik het in het beging over had en ook last ervan heeft. De brouwerijnaam betekent letterlijk "Moren brouwerij" en daar moet ik wat geschiedenis tegenaan gooien. We beginnen in 1763 waar Johann Mohr een herberg begon en er ook bier brouwden, hij noemden de herberg "Zum Mohren" wat zoiets betekent als "bij Mohr". In 1784 komt de naam "Mohrenwirt" voor en dat houdt in dat men er ook kon overnachten. In 1834 kwam de herberg-brouwerij in handen van de familie Huber en die bleven de naam in andere vorm gebruiken.
 

Wat ze ook bleven gebruiken was het familiewapen van Johann Mohr en dat is de moorhoofd, want dat fungeerde als uithangbord van de herberg. De brouwerij werd langzaam groter en toen Dornbirn aangesloten werd op het spoorwegennetwerk was dat ook goed voor Mohrenbrauerei. De Eeste Wereldoorlog werd overleefd en na de Tweede Wereldoorlog werd brouwerij voor een paar jaar gesloten. De Fransen confisqueerden het en maakte een kazerne van met soldaten afkomstig uit Marokko, tevens het gebied waar Moren mee werden ironisch geassocieerd tijdens de middeleeuwen. 

In 1951 kreeg de familie Huber de brouwerij terug en werd intensief gerenoveerd om weer de grootste brouwerij van het westen van Oostenrijk, vooral in de deelstaat Vorarlberg te worden. Dan het logo dat was in de loop van jaren van het stereotype beeld van een Afrikaan veranderd in zwart figuur met de contouren die duidelijk dat stereotype beeld bleef uitbeelden op een andere manier. De brouwerij is niet van plan om daar wat aan te doen en beroept op het feit dat ze met bijna grote zekerheid dat het figuur de heilige Mauritius moet voorstellen. Toch bleven het tegenstanders racistisch vinden en voorstander vonden dat ze niet zo moeten zeuren. 

Toch werd enigszins gehoor gegeven en werd het logo minder stereotypisch gemaakt, wat hierboven te zien is maar de klachten blijven. Maar we zijn er nog niet want sinds 2016 hebben ze een museum geopend met een inpandige kleine brouwerij. Hier brouwen ze on-Oostenrijkse bierstijlen die ook in de fles terechtkomen voor de verkoop. Deze worden voorzien van een retro uitziend etiket met daarop Moorhoofd hoe die er ooit uitzag zoals op het bierviltje die iets terug te zien is in het verhaal. Jullie begrijpen dat dit niet meehelpt in de discussie. Ook heb ik het idee dat Mohrenbrauerei dit heel lang gaat volhouden en met de de recentste aanpassing moet doen, want de regio waar ze zitten is nogal conservatief.

Een oplossing heb ik hier niet voor maar een beetje meer water bij de wijn zal veel kunnen schelen wat ook toepassing heeft op de heraldiek in het eerste deel van dit verhaal. Pas het een beetje aan, leg de geschiedenis uit. Omdat in mijn verhalen ook bieren worden behandel zal ik vier bieren van ze en ik ooit jaren geleden wat van hun bieren mogen testen. Dit was in de tijd dat ik er geen erg in had wat dit inhield, nu wat jaren verder begrijp ik de argumenten wel. Compromissen sluiten lijkt mij het beste. Voor het gemak en om het gemoed te bedaren hou ik het bij de klassiekers.

Mohrenbräu Pfiff is een Märzen op zijn Oostenrijks, die zijn minder zwaar dan het Duitse origineel en goudkleuriger. Pfiff heeft te maken met het formaat van de fles en het glas, zo rond de 30 á 33 cl. Deze is dus helder goudkleurig en het alcoholpercentage van 4,9%. De smaak is licht zoet bitter met lichte tonen van karamel, iets van citroen en een grassig aroma.

Mohrenbräu Export is een Dortmunder en alles buiten die stad heet deze bierstijl bijna altijd Export. Al zijn is de Dortmunder in Duitsland boven de 5% á 6,5% en deze Oostenrijker heeft een alcoholpercentage van 4,9%. Een Dortmunder is iets moutiger dan een Pilsener die het meer van hop moet hebben. De smaak is zoet bitter met tonen van karamel, iets van fruitigheid en eengrassigaroma.

Mohrenbräu Helles en de bierstijl staat in de naam. Van origine ontstaan in München als een antwoord op Pilsener maar iets minder hoppig. Wel wat zwaarder van alcohol door iets meer gebruik van mout. Toch is de Mohrenbräu Export net geen Helles. De kleur is helder goud en het alcoholpercentage van 5,1%. De smaak is licht zoet bitter met tonen van karamel.

Mohrenbräu Spezial en dit ook een Märzen en deze komt in de buurt van het  Duitse origineel dan de eerste. Märzen is een stuk zwaarder dan een Pilsener van zo rond 5,5% á 6,5% en de kleur kan verschillen van helder oranje tot goud. Is het die laatste dan is het eigenlijk een Oktoberfestbier wat alleen in München zo mag heten. In ieder geval de versie van deze vastgeroeste brouwerij heeft een alcoholpercentage van 5,6% en helder goudkleurig. De smaak is zoet bitter met tonen van karamel, iets van citroen en wat zoet fruitigs.

Hoop dat dit bierverhaal niet gecanceld wordt en ook hoop ik dat de geschiedenis niet verstopt wordt maar wordt uitgelegd over hoe en waarom. Volgt nog de link en geen filmpje. Link naar Mohrenbräu