Bier+Randzaken = Gulpener Pilsner - Nederland

 Gulpener Pilsner

Een lange tijd schrijf ik deze bierverhalen en aangezien ik van alle Nederlandse Pilseners die van de Gulpener Bierbrouwerij uit hoe kan het ook anders het Zuid-Limburgse Gulpen. Mooi gelegen aan de weg Maastricht richting Aken tussenin het heuvellandschap. Enkele keren kwamen hun bieren in andere bierverhalen waarvan sommige zelf de titel waren. Klik op een nummer om ze eventueel terug te lezen. 1, 2, 3, 4. 

Over die Pilseners dit is mijn persoonlijke top 10 uit Nederland.

1. Gulpener Pilsner
2. Alfa Edel Pils
3. Budels Pilsener
4. Gulpener Chateau Neubourg
5. Brand Up
6. Lindeboom Pilsener
7. Grolsch Premium Pilsner
8. Brand Pilsener
9. Hertog Jan Pilsener
10. Gulpener Ur-Pilsner

Dan valt op dat er nogal veel Limburgse Pilseners zijn en drie zijn er van Gulpener. Ik heb wat met het Limburgse water en zo te zien ook iets met Gulpener. Laat ik eerst wat geschiedenis voorbij komen en dan wat bieren.

Het begon in 1825 toen Laurens Smeets de Gulpener Bierbrouwerij de Gekroonde Leeuw, wat op het oude etiket uit de jaren 80 hierboven is te zien. In het begin was het alleen nog bovengistend bier en groeide het bedrijfje langzaam. In 1840 nam zoon Jean Michel de brouwerij over en de beste man was ook nog boer maar bedreef ook politiek. Hij was burgemeester van Gulpen, lid van Provinciale en Gedeputeerde Staten van Limburg en tevens ook kantonrechter. Ik vermoed dat Jean Michel alles uitbesteed maar besloot ook te gaan destilleren en een wijnhandel begon. In 1880 kreeg zijn zoon Edmund de leiding en besloot ook een azijnfabriek te open. Ook deden de brouwerij het goed in de Zuid-Limburgse horeca. In 1896 ging een vennootschap aan met zijn broer Guillaume en zwager Jan Rutten die uit een brouwersfamilie kwam. 

De Bierbrouwerij De Zwarte Ruiter uit Maastricht bestond van 1871 tot 1950 en was bezit van Heineken vanaf 1920. Deze brouwerij wilde slagen en met vreemd geld ging het op het oog voortvarend maar met tegenslagen moest er toch steeds geld bij. Wat reden was dat Heineken de boel overnam en uiteindelijk kwamen de rechten over de bieren bij Gulpener terecht. Verder met Gulpener want in 1913 werd de brouwerij zo omgebouwd dat ze ook ondergistend bier konden gaan brouwen. Nadat Edmund overleed besloten Guillaume en Jan in 1915 het vennootschap te verlengen, ook werd besloten dat Paul de zoon van Jan uiteindelijk de brouwerij zou overnemen. 

Paul Rutten maakte van het bedrijf een NV en ging dus aandelen uitgeven, de nieuwe naam werd trouwens N.V. Gulpener Bierbrouwerij, Distilleerderij en Azijnfabriek. In 1947 kwam zoon Paul jr aan het roer te staan en in 1964 werd er samen met de brouwerijen Brand uit Wijlre, De Leeuw uit Valkenburg, De Ridder uit Maastricht en Lindeboom uit Neer een drankenfabriek opgericht. Uiteindelijk werd dat afgestoten en verkocht aan Refresco en die zijn verantwoordelijk voor huismerk frisdranken in de supermarkt. In 1965 hadden ze een primeur in Gulpen met de eertse volautomatische brouwerij in Nederland. waar één persoon de hele brouwhuis kon bedienen. Ook kwam eind jaren 70 de brouwerij in de handen van de familie en in 1980 kreeg zoon Paul III de leiding.

In de jaren 80 en 90 gingen ze meer samenwerken met Grolsch die ook 15% van de aandelen verkregen. Zo kon Gulpener meer worden tegengekomen buiten de provincie Limburg, ze gingen meer doen met speciaalbier en ze wilden een keten van herbergbrouwerijen opzetten. Dat werd er uiteindelijk maar eentje en die heeft niet langbestaan van 1989 tot 1992. De Peizer Hopbel herberg bestaat nog wel en sinds kort laten ze elders een bier brouwen in hun naam wat niet onverstandig in een tijd speciaalbier ongelofelijk populair is. Wie ooit eens in Drenthe moet wezen en is in de buurt van Peize wat iets ten zuiden van Groningen ligt kan eventueel hun bier proberen. Wederom verder met Gulpener en voor het eerst in jaren geen Rutten als directeur want het nageslacht had geen interesse voor nu. In 2003 werd John Halmans de directeur en die ging verder op de duurzame weg om een milieuvriendelijke brouwerij te worden. 

Al de ingrediënten die ze nodig hebben voor hun bieren komen uit Limburg en ze hebben zelfs eigen hopvelden, sommige van hun bieren zijn biologisch. In 2015 werd de zoon van Paul Rutten III Jan-Paul de nieuwe directeur, nadat hij tien jaar arts is geweest. Jaartje laten opende ze het Gulpener BrouwLokaal waar men al hun bier kan drinken, hapje eten, rondleiding door de brouwerij en een bierwinkel. In 2020 werd een nieuwe brouwzaal geopend aan de overkant van de weg waarmee ze nog milieuvriendelijker te werk kunnen gaan. De geschiedenis grotendeels verteld is het tijd om zes van hun bieren te behandelen en blijven er genoeg over voor een ander bierverhaal.

Mestreechs Aajt en dit krijg men als een jong bier in een eikenvat een jaar laat rijpen waar ook wilde gist er extra bijkomt. Dit zorgt voor een rinzige smaak en na een jaar wordt het met Gulpener Oud Bruin en Gulpener Dort, maar die laatste wordt niet meer gebrouwen dus het kan tegenwoordig wat anders zijn. Dus men kan dit in de bierstijl Vlaams Rood/Oud Bruin plaatsen en tevens was dit een bier van Bierbrouwerij De Zwarte Ruiter. Het bier heeft een alcoholpercentage van 3,5% en de kleur is helder bruin met rode gloed. De smaak is friszurig met zoetigheid en heeft tonen van karamel, kersen, zure rode bes en eik. 

Gerardus Tripel en met dit merk gaat een deel van de opbrengst naar het Redemptoristenklooster uit nabijgelegen Wittem. Ze hebben al een aardige selectie van dit merk en lang geleden had ik over dit merk een bierverhaal geschreven, de Tripel was er niet in die periode en makkelijk te vinden in de Lidl. Deze Tripel heeft een licht troebel gouden kleur en het alcoholpercentage van 8,5%. De smaak is zoet bitter met tonen van sinaasappel, perzik, koriander en iets van anijs.

Gulpener IJsbock en als tijdens het rijpingsproces het bier bevriest om vervolgens het niet bevroren deel wordt verwijderd. Nadat het ontdooit is gaat de gist weer werken gaat het suiker omzetten in alcohol wat dan het alcoholpercentage omhoog gaat. Dit proces kan herhaald worden en zodoende krijgt men de bierstijl Eisbock en dit Gulpener bier. Het bier heeft een alcoholpercentage van 10,3% en de kleur is licht troebel donkerbruin. De smaak is verfijnd heftig zoet bitter met tonen van karamel, rozijnen, drop en wat delicaat branderige alcohol.

Gulpener Ur-Pilsner is er één uit de reeks biologische bieren van de brouwerij. De naam van dit bier is er sinds 2012 maar het bestaat al sinds 1999 en toen heette het Limburg Land Pilsener. Maar om het biologische aspect van dit bier te benadrukken werd alles veranderd op het recept na. Het bier heeft een alcoholpercentage van 5% en de kleur is helder goud. De smaak van het bier is vooral droog bitter met een licht zoetje, het heeft tonen van karamel, toast, kruidige hop en grassig aroma.

Château Neubourg en deze Pilsener naast dat het een chique naam heeft, drinkt of schenk men het uit een bijpassende blauwe fles. Het bier heeft zijn naam te danken aan het Kasteel Neubourg, niet ver gelegen van de brouwerij ook in Gulpen. Dit bier staat voor het rijke Zuid-Limburgse bourgondische leven waar men meer tijd neemt om te genieten. Het bier heeft een alcoholpercentage van 5,5% en de kleur is helder goud. De smaak van het bier is heerlijk droog bitter\, het heeft tonen van citrusvruchten, kruidige hop en iets van honing.

Gulpener Pilsener en met al die specialiteiten is dit toch het vlaggenschip van de brouwerij wat mede mogelijk heeft gemaakt om al die innovaties te doen. Deze heldere goudkleurige Pilsener heeft een alcoholpercentage van 5%. De smaak is perfect licht zoet bitter van smaak en heeft fijne lichte tonen van karamel, fruitigheid en iets lichtjes aan honing. Goed te verkrijgen door het gehele land in diverse winkels. Horeca die Gulpener heeft is buiten Limburg vooral restaurants en de gespecialiseerde cafés dan het volkse dranklokaal. 

Dan heb ik alle grote Pilsener uit het ons kikkerland behandeld en dan kan men hier klikken voor de link, tenslotte nog een filmpje.